ایدز (Aids – (1

ایدز که مخفف عبارت AIDS = Acquired Immun Defidiency Stndrome به معنی «سندرم نقص ایمنی اکتسابی » می باشد . یک بیماری پیشرونده غیر قابل درمان است که علت آن است این بیماری از سال ۱۹۸۶ به عنوان یک بیماری جدید و مشخص شناسایی شد.ویروسی به نام HIV در حال حاضر هر دقیقه ۱۶ نفر در جهان به این ویروس آلوده می شوند . بر خلاف تصور عمومی که ایدز را یک بیماری مختص به کشور های پیشرفته می دانند ، بیش از ۹۰ در صد موارد آلودگی مربوط به کشور های جهان سوم و در حال توسعه است .ایدز در حال حاضر چهارمین علت مرگ و میر بشر می باشد که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۱۰ مقام اول را از آن خود نماید . زمانی که ویروس ایدز وارد بدن می شود ،سلول های سیستم ایمنی را که نقش اصلی در دفاع از بدن در مقابل عوامل بیماری زا ایفا می کنند ، مورد حمله قرار می دهد و آنها را تخریب می کند . در نتیجه دفاع بدن در مقابل انواع عوامل بیماری زا ضعیف شده و میکروب هایی که در حالت عادی هیچ عارضه ای در فرد ایجاد نمی کنند ، به ناگاه بیماری های شدید و کشنده را باعث می شوند و فرد مبتلا نسبت به ابتلا به انواع بیماری های عفونی حساس می شود .
گاهی از زمان ورود ویروس به بدن تا بروز عوامل بیماری ماهها و یا سالها طول می کشد . یعنی چه بسیارند افراد به ظاهر سالمی که در واقع ناقل ویروسایدز هستند و می توانند دیگران را آلوده کنند . شایع ترین راهه انتقال ایدز در ایران استفاده از سرنگ آلوده توسط معتادین تزریقی و یا انتقال خون آلوده است . در کل باید دانست ترشحات بدن فرد آلوده انتقال دهنده این ویروس به دیگران است حتی ثابت شده است مادر آلوده از طریق شیر دادن به نوزاد خود می تواند بیماری را منتقل کند . در ایران حدود ۴۰۰ بیمار شناخته شده وجود دارد که مطمئنا آمار واقعی بسیار بالاتر از اینهاست . به دلیل خدمات ناچیزی که به بیماران مبتلا به ایدز ارائه می شود و همچنین به علت تصورات نادرست حاکم بر جامعه که به این بیماران نه به عنوان یک بیمار نیازمند به کمک بلکه به عنوان یک مجرم محکوم به اعدام نگریسته می شود ، بیماران تمایلی به معرفی خود ندارند . این تصور نابخردانه بزرگترین ضربه را به خودجامعه وارد می کند . زیرا تا زمانی که افراد مبتلا از واهمه طرد شدن از خانواده و جامعه از مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی خودداری می نمایند . به عنوان منابع بلفعل بیماری تسری دهنده آن در سطح جامعه خواهند بود و روز به روز بر شمار مبتلایان افزوده خواهد شد.
عامل ایدز ، ویروس اچ-آی-وی است و ایدز به سندرم نقص ایمنی اکتسابی اشاره میکند. باید دانست که هرفردآلوده به ویروس اچ-آی-وی ، الزاما مبتلا به ایدز نیست بلکه باید یکسری معیارهای شاخص ایدز رابروزدهد تابگوییم به ایدز مبتلا شده است . تنها نیمی از افراد آلوده به ویروس اچ-آی-وی ، درطی ۱۰ سال به سندرم ایدز مبتلا می شوند . این فاصله زمانی ازفردی به فرد دیگرمتفاوت است و به عوامل زیادی منجمله وضعیت سلامتی فردوعادات بهداشتی وی ارتباط دارد . امروزه به کمک بعضی ازداروها می توان این فاصله را طولانی تر کرد . آزمایشاتی که بطور معمول برای تشخیص این عفونت بکار می رود ، براساس جستجوی آنتی بادی های ایجاد شده توسط بدن دربرابر ویروس اچ-آی-وی است . میزان این آنتی بادی ها دراکثر مردم درطی ۳ ماه پس از عفونت قابل شناسایی است. ( بطور متوسط حدود ۲۵ روز پس از تماس ) . اما در بعضی موارد ممکن است این زمان به ۶ ماه هم برسد . بنابراین درحال حاضر پیشنهاد می شود که ۶ ماه پس از تماس احتمالی ، (تماس جنسی واژینال ، مقعدی یا دهانی بدون استفاده ازکاندوم ویا استفاده ازسوزن مشترک ) ، برای انجام آزمایش مراجعه کند . نکته بسیارمهمی که نباید فراموش شود این است که درطی این ۶ ماه نباید خود ودیگران را درمعرض ویروس اچ-آی-وی قرار دهید .

منظور از تماس جنسی سالم چیست ؟

منظور این است که شما از آلودگی های منتقله از راه تماس جنسی ، نظیر ویروس اچ-آی-وی ، درامان هستید اگر و فقط اگر : الف - اگر اصولا تماس جنسی نداشته باشید . ب - اگر فقط بایک فرد تماس جنسی داشته باشید ، درحالی که هیچ کدام ازشما آلوده به ویروس اچ-آی-وی نبوده وشریک جنسی دیگری نداشته باشد . پ - اگر بطور صحیح از کاندوم استفاده کنید .
انتقال این ویروس از طریق مایعات زیر به اثبات رسیده است :
الف - خون
ب - منی
پ - ترشحات واژن
ت - شیر مادر
ث - هرمایع دیگری درداخل بدن که حاوی خون باشد
شایعترین راههای انتقال ویروس اچ-آی-وی درحال حاضر به قرار زیر است :
الف - مقاربت ( واژینال ، مقعدی و یا دهانی ) با فرد آلوده .
ب - استفاده از سوزن مشترک با فرد آلوده .
پ - ازمادر آلوده به جنین درداخل رحم ویا حین زایمان ویادرطی شیردهی .
علاوه بر آن ویروس می تواند از راه مصرف خون ویا فاکتورهای انعقادی آلوده هم منتقل شود .
آیا امکان انتقال از طریق مایعات بدن از قبیل آب دهان وجود دارد ؟ اگر چه مقدار کمی اچ-آی-وی در سایر مایعات بدن از قبیل آب دهان ، مدفوع، ادار و اشک مشاهده شده اما هنوز در این مورد که اچ-آی-وی میتواند از طریق این مایعات منتقل شود اطمینان وجود ندارد و موردی مشاهده نشده است. هنوز پزشکان معتقدند که امکان ابتلا به اچ-آی-وی و ایدز از طریق لمس کردن، استفادهء اشتراکی از وسایلی مانند فنجان و خودکار یا سرفه و عطسه وجود ندارد. اچ-آی-وی ویروسی نیست که از طریق اماکن عمومی مثل مدرسه ، رستوران و … منتقل شود.چون ویروس ایدز نمی تواند بمدت طولانی در محیط خارج از بدن به حیاط خود ادامه دهد ، تماسهای عادی در محیط کار ، اجتماع و مدرسه باعث انتقال بیماری نمی شود ویروس ایدز به شدت به حرارت حساس است. شناخت راههای انتقال بیماری در پیشگیری از آلودگی بسیار موثر است .
ویروس مولد ایدز از چند راه عمده زیر ، از فرد آلوده به شخص سالم منتقل می شود:

سرایت از راه تماس جنسی

شایعترین راه سرایت آلودگی، تماس جنسی است . ویروس ممکن است از فرد آلوده به شریک جنسی اش منتقل بشود(مرد به مرد، مرد به زن و زن به مرد). سرایت از زن به زن هم امکان دارد آلودگی از راه تماس جنسی ۸۰ درصد کل موارد را شامل می شود که بیشتر از ۷۰ درصد آن از راه تماس با جنس مخالف و ۱۰ درصد آن از طریق همجنس بازی است.وجود بیماریهای مقاربتی دیگر مانند سوزاک سیفلیس و همچنین زخمهای دستگاه تناسلی ، خطر آلودگی را چند برابر خواهد کرد. بنابر این توجه به این مهم و درمان فوری آنها باید مد نظر قرار گیرد . زنان، بیشتر در معرض خطر آلودگی بوسیله شریک جنسی خود قرار دارند ، زیرا احتمال انتقال از مرد به زن بیشتر از زن به مرد می باشد.

سرایت از راه خون و فراورده های خونی

ایدز ، از راه های زیر قابل سرایت نیست:
۱_تماس معمولی افراد در منزل یا اجتماع با بیمار
۲_دست دادن
۳_استفاده از وسایل غذا خوری مشترک :بشقاب، لیوان، قاشق و چنگال و…
۴_استفاده از استخر های عمومی و یا توالت عمومی
۴_بغل گرفتن و یا بوسیدن صورت
۵_عطسه و سرفه
۶_دستگیره در، گوشی تلفن و میله اتوبوس
۷_استفاده از البسه دست دوم
۸_آب و غذا
۹_تماس با اشک و عرق بیمار
۱۰_استفاده از وسیله نقلیه مشترک
۱۱_نیش حشرات
گروه های زیر بیشتر درمعرض خطر قرار دارند :
معتادین تزریقی که از سرنگ و سوزن بطور مشترک استفاده می کنند که این مسئله در زندانی ها بیشتر مشاهده می شود .
همسران افراد مبتلا.
شرکای جنسی افراد مبتلا.
افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند .
زنان فاسد و بدکار.
هم جنس بازان و یا زن و مردی که تماسهای جنسی خارج از روابط زناشوئی دارند .
مبتلایان به هپاتیت(ورم کبد)یا مبتلایان به سل.
خالکوبی های دسته جمعی .
مبتلایان به بیماریهای آمیزشی و بخصوص افراد دارای زخمهای تناسلی .
ملوانان و رانندگان عبوری از مرزها.
فرزندان مادران آلوده .
جوانان
ایدز در شخص بالغ با وجود دست کم دو علامت اصلی ، همراه با حداقل یکی از نشانه های فرعی زیر مشخص می شود ، مشروط بر اینکه برای نارسایی ایمنی و نقص دستگاه دفاعی بدن علت مشخص از قبیل سرطان ، سوء تغذیه شدید و یا سایر علل شناخته شده وجود نداشته باشد.

علائم اصلی:

۱- کاهش وزن بیشتر از ۱۰ درصد
۲- اسهال مزمن بیشتر از یک ماه
۳- تبهای متناوب یا ثابت بیش از یک ماه

علائم فرعی:

۱_سرفه پایدار به مدت بیش از یک ماه
۲_عفونت پوستی منتشر همراه با خارش
۳_تبخالهای عود کننده
۴_برفک دهانی
۵_عفونت تبخالی مزمن پیشرونده و منتشر,بزرگ شدن عمومی غدد لنفی آلودگی به ویروس ایدز دلیل ابتلا به بیماری ایدز نیست،ولی سرانجام تقریباً بطور اجتناب ناپذیری به بیماری ایدز منتهی می شود. مقصود از آلودگی به ویروس ایدز این است که ویروس وارد بدن انسان شده است ولی هنوز تغییراتی که علائم بیماری را به بار می آورد ، ایجاد نکرده است.