عزاداران مراقب آنفلوآنزا باشند

توصیه‎های دکتر علیرضا ناطقیان عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا به سوگواران امام حسین(ع) در ماه محرم

با نزدیک شدن به ماه محرم و ایام عزاداری دهه اول این ماه، بیماری آنفلوآنزای نوع A در کشور ما وارد مرحله جدیدی خواهد شد. تجمع افراد در مساجد و تکایا برای انجام مراسم عزاداری می تواند یکی از عوامل افزایش میزان ابتلا به این بیماری در کشور باشد. اگر چه عده ای از دست اندرکاران و کارشناسان در وزارت بهداشت همچنان رعایت نکات ایمنی و بهداشتی گذشته را برای پیشگیری از گسترش آنفلوآنزای نوع A کافی می داند ولی حساسیت موضوع موجب شد تا در این باره گفتگویی با دکتر علیرضا ناطقیان؛متخصص بیماری های عفونی و عضو کمیته کشور آنفلوآنزا داشته باشیم:

آقای دکتر! با توجه به نزدیک شدن به ایام عزاداری ماه محرم، به عنوان اولین سؤال، ارزیابی شما از شیوع آنفلوآنزای نوع A در این ایام چه طور است؟

همان طور که می دانید، ما از یک سو در آستانه ی ایام عزاداری ماه محرم قرار داریم و از سوی دیگر همه گیری های بیماری آنفلوآنزای نوع A را نیز پیش رو داریم. مضاف بر اینکه ماه محرم امسال مقارن با فصل سرما نیز هست و مردم بیش از پیش در محیط های سرپوشیده در کنار یکدیگر قرار می گیرند که احتمال انتقال بیماری را بیشتر می کند. گذشته از این موارد،مطلب دیگر که در این ایام باید به آن توجه شود این است که افرادی که در این مراسم شرکت می کنند، متعلق به رده سنی خاصی نیستند و افراد با سنین مختلف در کنار یکدیگر در مراسم عزاداری حضور می یابند. کنار هم قرار دادن این موارد موجب می شود نگرانی ها برای گسترش بیماری در این ایام افزایش پیدا کند و لزوم رعایت نکات بهداشتی و ایمنی بیشتر نمایان شود.

• موارد خطری که در ایام محرم برای عزاداران در مورد ابتلا به این بیماری وجود دارد چیست؟

قرار گرفتن افراد در فواصل کمتر از حد توصیه شده برای جلوگیری از ابتلا و فقدان تجهیزات کافی به ویژه تهویه مناسب در مساجد و تکایا از مهم ترین عواملی هستند که خطر ابتلا به آنفلوآنزا را در این محیط ها افزایش می دهد. به غیر از این مسأله،استفاده از وسایل مشترک از جمله زنجیرهایی که برای این مراسم استفاده می شود، می تواند عاملی برای انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر محسوب شود. عامل مهم دیگر که ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلای افراد به این بیماری باشد،این است که افراد شرکت کننده در عزاداری با هم آشنا هستند و احتمال دارد با یکدیگر روبوسی داشته باشند. این مسأله نشان دهنده عدم توجه عزاداران به نکته ای است که باید آن را بیش از پیش مدنظر قرار دهند. از شروع شیوع این بیماری،در مقاطع مختلف به افراد توصیه شده از دست دادن و روبوسی که به عنوان یکی از عوامل مهم انتقال آنفلوآنزای نوع A است،اجتناب کنند.

• چه افرادی در این ایام بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا قرار دارند؟

همان طور که از پیش هم اعلام شده است، افراد در معرض خطرابتلا به این بیماری بیماران مبتلا به بیماری های مزمن ریوی،بیماران کلیوی،بیماران مبتلا به نقص سیستم ایمنی، مصرف کنندگان داروهای سرکوب کننده ایمنی، کودکان، افراد مسن و خانم های باردار هستند که این افراد حتی المقدور باید با رعایت نکات بهداشتی و ایمنی،ازابتلا به آنفلوآنزا جلوگیری کنند.

نکته ای که شاید دراین ایام باید بیش از سال های گذشته مورد توجه عزاداران قرار گیرد،حضور افراد مبتلا به بیماری های لاعلاج یا صعب العلاج در این مراسم است. یکی از عادت های پسندیده ای که همه ساله در بین مردم رواج داشته این است که این بیماران را برای کسب فیض و برآورده شدن حاجت به این مراسم می آوردند اما امسال باید توجه داشت که اگر این بیماران، در گروه افراد در معرض خطر ابتلا به آنفلوآنزا قرار داشته باشند؛ با حضور در مراسم عزاداری خود را با خطر ابتلا به آنفلوآنزا مواجه خواهند کرد.

•به عقیده شما، با توجه به اینکه واکسن آنفلوآنزای نوع A وارد کشور شده است، افراد که در گروه های در معرض خطر قرار دارند، می تواند پس از تزریق واکسن در این مراسم شرکت کنند؟

بدون تردید تزریق این واکسن تأثیر مطلوبی بر جلوگیری از ابتلای افراد گروه های در معرض خطر به آنفلوآنزا دارد ولی باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که ایجاد ایمنی این واکسن نیاز به زمان دارد و حداقل دو هفته زمان لازم است که واکسن تزریق شده ایمنی مورد نیاز را در برابر بیماری حاصل کند.

•به نظر شما رعایت چه نکاتی می تواند خطر ابتلا به آنفلوآنزا را در شرکت کنندگان در مراسم کاهش دهد؟

بسیاری از نکاتی که در این مورد می توان به آن اشاره کرد، همان مواردی است که از ابتدای پاندمی در مورد آن به مردم هشدار داده شده است. مواردی از قبیل اجتناب از دست دادن، روبوسی و در آغوش گرفتن، شستشوی مکرر دست ها با آب و صابون و رعایت فاصله ایمنی افراد. علاوه بر این نکات، موارد دیگری نیز وجود دارد که با رعایت آنها می توان از انتقال ویروس و سرایت بیماری پیشگری کرد:

افرادی که در گروه های پرخطر قرار دارند برای حفظ سلامتی خود حتی المقدور در این مراسم شرکت نکند. در صورت استفاده از وسایل مشترک (مثل زنجیر)در این ایام، حتما باید دست ها را با آب و صابون یا محلول های ضدعفونی کننده، ضدعفونی کند. حتی المقدور برای شرکت در مراسم باید از لوازم شخصی (سجاده و مهر) استفاده کرد. افرادی که دارای علامت های بیماری مثل سرفه، گلودرد، بی حالی و تب هستند حتماً از حضور در مراسم جمعی عزاداری خودداری کند. البته تمام این مسایل مستلزم این نکته است که آموزش و اطلاع رسانی کافی توسط رسانه ها انجام شود تا مردم با آگاهی لازم در این مجالس شرکت کنند.

•یکی از مراسم ایام ماه محرم توزیع نذورات مختلف در بین عزاداران است. آیا این مسأله باعث افزایش احتمال انتقال بیماری نخواهد شد؟

ما دراین مورد نگرانی نداریم زیرا مهم ترین راه انتقال آنفلوآنزا،راه تنفسی است و مواد غذایی از راه دستگاه گوارش خطری برای ابتلا به بیماری ندارند. مثلاً اینکه در تهران و بیشتر شهرها در چند سال اخیر برای توزیع نذورات از ظروف یک بار مصرف استفاده می شود که این خود عامل بسیار مهمی در پیشگیری از انتقال این بیماری است، ضمن اینکه ویروس بیماری آنفلوآنزا در برابر حرارت آسیب پذیر است و با حرارت دادن مواد غذایی، خطر ابتلا به بیماری از بین خواهد رفت. توزیع کنندگان نذورات هم باید توجه داشته باشند تا بیش از گذشته نکات بهداشتی را در هنگام تماس با ظروف غذا رعایت کنند تا این کار باعث انتقال بیماری به افراد دیگر نشود.