هر تبی عفونت نیست

« تب داری؟ حتما یک عفونتی در بدنت هست. آنتی‌بیوتیک بخور!» 

حتما این جملات آشنا را شما هم شنیده‌اید. ولی این جملات آشنا معمولا اشتباه است چون هر تبی مساوی با وجود عفونت در بدن نیست. تب‌ها را باید با یک شرح‌حال تخصصی ارزیابی کرد و تشخیص داد این تب ویروسی است یا میکروبی و یا انواع دیگر...

اصولا به افزایش درجه حرارت بدن در طول 24 ساعت تب می‌گوییم. البته باید دانست به طور فیزیولوژیک و طبیعی، درجه حرارت بدن انسان اوایل صبح پایین‌تر است و حدود 4 تا 6 بعد از ظهر به میزان 0.5 تا 0.6 این مقدار افزایش پیدا می‌کند. درجه حرارت طبیعی 37 درجه سانتی‌گراد است که این عدد را اگر از زیرزبان مورد سنجش قرار دهند 37 درجه، از زیر بغل 36.5 و از قسمت مقعد 37.5 می‌باشد که طبیعی محسوب می‌شوند. پس اگر از این میزان طبیعی بالاتر رفت، این علامت بدن را تب می‌نامیم و بدن با علامت تب خبر از یک بیماری می‌دهد.

بیماری‌های عفونی سر دسته بیماری‌های تب‌دار هستند که به علت وارد شدن میکروارگانیسم‌های خارجی در بدن انسان (میکروب‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و...) تب را ایجاد می‌کنند اما به غیر از بیماری‌های عفونی صدمات و ضربات وارده به ما، بیماری‌های عروقی، بیماری‌های خونی، برخی بیماری‌های روماتیسمی و بیماری‌های اتوایمیون (بدن بر ضدخود ماده‌ای می‌سازد) نیز می‌توانند به بروز تب منجر شوند. گذشته از بروز تب، مدت طول کشیدن آن، شدت آن و چگونگی منحنی بروز آن و حتی علایم همراه تب مهم هستند و در علت‌یابی تب به ما کمک می‌کنند که یک کار تخصصی است. ضمنا باید افزایش درجه حرارت بدن یا تب‌ را از بروز گرمازدگی و بالا رفتن دمای بدن و بی‌حالی ناشی از آن جدا کرد. در موارد گرمازدگی افزایش درجه حرارت بدن بسیار بالا می‌رود. پوست خشک شده و یکی از موارد درمان اورژنس است. پس می‌بینید عوامل محیطی هم در ایجاد تب دخالت دارند. برخی از تب‌ها نیز علل ناشناخته دارند که آنها را FUO می‌نامیم و تشخیص آن برای شروع درمان بسیار مهم و از تبحر پزشک است. به طور کلی آنچه شما به عنوان یک فرد غیرپزشک ولی آگاه باید بدانید این است که به محض مشاهده علامت تب باید دو کار مهم را انجام دهید. این تاکید را در دو گروه کودکان وسالمندان به خاطر حساسیت بیشتر آنها بیشتر دنبال می‌کنیم:

1- پاشویه:

قرار دادن یک حوله آغشته به آب خنک روی پیشانی، پاها (یا ناف به پایین بچه‌ها) به منظور پایین آوردن درجه حرارت بدن.

2- استفاده از مواد تب‌بر مجاز:

مثل استامینوفن یا بروفن تا از بروز تشنج پیشگیری شود و بتوانید تا رساندن فرد تب‌دار به پزشک تب او را کنترل کنید. از همه مهم‌تر اینکه به هیچ وجه خود درمانی نکنید. گاهی شما با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها چنان چهره بیماری را بر هم می‌زنید که وقتی فرد را به طبیب می‌رسانید واقعا جای افسوس دارد. لطفا به خاطر تصورات غلط خود مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک در تب را مجاز ندانید.