تاریخ پزشکی جهان (1 مارس - 10 اسفند)

در چنین روزی در سال 1943 ، “الکساندر یرسین” باکتریولوژیست فرانسوی (متولد سوییس) درگذشت.یرسین یکی از کاشفان باسیل طاعون ، پاستورلاپستیس ( که یرسینیا پستیس نیز نامیده می شود) محسوب می شود.

یرسین، در سال 1894 به همراه دانشمند ژاپنی کیتا ساتو موفق به کشف باسیل طاعون شد.وی نخستین بیمار مبتلا به طاعون که یک دانش آموز چینی بود را در سال 1896 با موفقیت درمان کرد. نخستین پاندمی طاعون در سال 549 میلادی روی داد و تقریبا تمام دنیا را فرا گرفته و تلفات زیادی را بر جا گذاشت، بطوریکه گفته می شود شهرها را خالی از سکنه و روستاها را ماوای حیوانات وحشی ساخته بود. این پاندمی از حبشه شروع و بعد به سایر اماکن سرایت پیدا کرد.در قرن 14 میلادی دومین اپیدمی طاعون رخ داد که از آسیای مرکزی شروع و به نقاط دیگر سرایت کرد و تلفات بسیاری بر جا گذاشت، به طوری که به طاعون سیاه معروف شد.

از اوایل قرن 17 میلادی طاعون در اروپا رو به خاموشی گذاشت و در اوایل قرن 19 بطور کلی از بین رفت . علت این امر پیشرفت تمدن بشری وبالارفتن سطح بهداشت در آن نقاط و نیز از بین رفتن جوندگان حساس و پیدا شدن جوندگان مقاوم نسبت به این بیماری می باشد. بیماری طاعون دارای سه شکل غده ای، ریوی و سپتی سمی است. شکل غده ای به وسیله گزش حشره ایجاد می شود و متعاقب آن شکل ریوی عارض می شود که این شکل از طاعون به وسیله تماس مستقیم و بزاق، قابل سرایت به دیگران است.

عامل بیماری Pasteurella Pestis  یا Yersinia pestis است که نخستین بار توسط یرسین که در هنگ کنگ بر روی بیماران مبتلا به طاعون کار می کرد، کشف شد. هنگامی که کک بر روی جونده یا انسان بیمار خونخواری می کند، همراه با خون مقداری زیادی از عوامل بیماری زا وارد بدن می شود. این عوامل بیماری زا وارد محفظه ای به نام Proventriculus که قبل از معده قرار دارد شده، تکثیر پیدامی کند، به طوری که بعد از دو هفته محفظه پرشده و عامل بیماری زا بلوکه می شود.  کک بلوکه شده دایما احساس گرسنگی کرده و میزبان های مختلف را مورد حمله و خونخواری قرار داده، هنگامی که خونخواری خون به محفظه پروونتیکول مسدود شده برخورد کرده، تعدادی از عوامل بیماری زا را با خود به محل خونخواری برمی گرداند، باعث آلوده شدن میزبان می شود.یرسین به همراه “پیررو” در سال 1889 توکسین دیفتری را نیز کشف کرد.