بهداشت در سفر

فصل تعطیلات و مسافرت‌های نوروزی در پیش است و گاهی مسافرت به مناطق جدید، با ابتلا به بیماری‌هایی همراه است که می‌توان از آن جمله به اسهال اشاره کرد که افراد تازه‌وارد به مناطق مسافرتی و گردشگری بیشتر دچار آن می‌شوند.

بیش از 90 درصد اسهال‌های حاد توسط عوامل عفونی ایجاد می‌گردد که ظرف 3 تا 5 روز اول و معمولا 2 تا 3 هفته بعد از رسیدن مسافر به منطقه بویژه گرمسیر اتفاق می‌افتد و به صورت اسهال آبکی، دل پیچه، تهوع و استفراغ ظاهر می‌شود و بیماری حدود 5 روز طول کشیده و عموما بدون درمان بهبود می‌یابد اما اگر عوامل دیگری در کار باشد ممکن است اسهال خونی و یا تب واضح نیز دیده شود.

اکثر اسهال‌های عفونی توسط انتقال دهانی مدفوعی و از طریق تماس مستقیم یا به طور شایع‌تر از طریق خوردن غذا یا آب آلوده به میکروب ایجاد می‌شود.اسهال عفونی در مسافران و مصرف‌کنندگان بعضی از غذاها در پیک‌نیک، مهمانی یا رستوران در نتیجه مصرف مرغ، همبرگر نپخته، مایونز و کرم‌ها، خامه، تخم‌مرغ، سالاد سیب‌زمینی و برنج پخته آلوده می‌باشد و هپاتیت A و B نیز با مصرف غذاهای دریایی بویژه اگر خام باشند، ایجاد می‌شوند.

در همه انواع اسهال، جایگزینی مایع و الکترولیت اهمیت خاصی دارد. برای موارد خفیف، جایگزینی مایع به تنهایی کافی است. در موارد شدیدتر باید به سرعت از محلول‌های حاوی قند و الکترولیت خوراکی یا تزریقی استفاده کرد. تجویز داروهای ضدترشحی و ضدحرکتی دستگاه گوارش درمان کمکی مفیدی است اما از مصرف این داروها در اسهال خونی همراه با تب باید اجتناب کرد. استفاده صحیح از آنتی‌بیوتیک‌ها در موارد خاصی از اسهال نیز توصیه می‌گردد.

هنگام مسافرت به علت تغییر برنامه‌های روزانه برای پیشگیری از بروز مشکلات، رعایت یک سری نکات ضروری است.مسافران می‌توانند با خوردن غذاهای گرم و تازه پخته شده، پرهیز از سبزیجات خام، سالادها و میوه‌های پوست نکنده و با نوشیدن آب جوشیده یا ضد عفونی شده و اجتناب از مصرف یخ آلوده، میزان خطر ابتلا به اسهال را کاهش دهند. در هنگام مسافرت وسایل و داروهای مورد نیاز مصرفی خود را همراه داشته باشند؛ همچنین داروهای تهوع و استفراغ و ضد تب و تشنج برای کودکان، بطری آب آشامیدنی و میان وعده‌های مناسب مانند میوه، ساندویچ و بیسکویت. طی مسافرت برای جلوگیری از کمردرد، در مکان آزاد و راحت بنشینند و هر ساعت حداقل چند دقیقه قدم بزنند.

بیماران دیابتی در مسافرت‌های طولانی هر 2 ساعت توقف کنند و غذای میان وعده خود را مصرف کرده و از پیاده روی طولانی و کوهنوردی بدون همراه اجتناب نمایند.

اگر مبتلا به دیابت وابسته به انسولین هستند در موارد هشدار دهنده زیر شامل: سرگیجه، تپش قلب، لرزش دست‌ها، تعریق، خستگی، رنگ پریدگی، ضعف، دشواری تمرکز، خواب‌آلودگی، تاری دید و گزگز دست، رانندگی را ادامه ندهند.همچنین بیماران دیابتی از دراز کشیدن دراز‌مدت در ساحل آفتابی به مدت طولانی که سبب افزایش قند خون و از دست رفتن آب بدن می‌شود اجتناب کنند و حتما مقداری مایعات غیر‌شیرین همراه داشته باشند. از کرم‌های ضد آفتاب و مرطوب کننده و لوسیون‌های مناسبی که قبلا آزمایش کرده‌اند استفاده کنند. مواد آرایشی و بهداشتی جدید را برای سفر امتحان نکنند تا دچار آلرژی و حساسیت احتمالی نشوند.

اگر مبتلا به بیماری خاصی هستید و در مسافرت به مناطق مختلف قصد دارید از غذاهای آن منطقه استفاده کنید حتما قبل از سفر با پزشک معالج یا کارشناس تغذیه در مورد مقدار و نحوه مصرف غذاها مشورت کنید.

متن از : دکتر مهرانگیز توتونچی (پزشک عمومی)