«ام‌اس» را می‌توان از پا درآورد

می‌ترسید؟ از بیماری ام‌اس می‌ترسید؟! اگر امروز یا فردا گذرتان به مطب پزشک متخصص مغز و اعصاب بیفتد و او بگوید شما به ام‌اس مبتلا هستید چه احساسی پیدا می‌کنید؟! بعضی‌ها می‌گویند ام‌اس یعنی ناتوانی، اما برخلاف این شایعات خیلی از آدم‌های موفق دنیا به این بیماری مبتلا هستند، یک پزشک یا پژوهشگری ماهر، دانشجویی ممتاز، استادی دلسوز، همسری وظیفه‌شناس و.... ممکن است هریک از همه این آدم‌ها در مجموعه بیماران مبتلا به ام‌اس پیدا شوند چون آنها برخلاف منفی‌نگرها، بیماری‌شان را بخوبی شناخته‌اند و با این شناخت کامل، آن را به زانو درآورده‌اند!

پیش از شروع این گزارش ما می‌خواهیم اعتراض بکنیم. یکی از صفات خوب آدم‌های موفق این است که همیشه جرات دارند به اشتباهاتشان اعتراف کنند و آنها را جبران کنند. روزنامه‌ها هم مثل آدم‌ها هستند و اگر بخواهند موفق باشند باید با شجاعت به خطاهای غیرعمدی‌شان اعتراف کنند.

امروز، روز اعتراف ماست. در جام‌جم چندی پیش خبری را درباره ام‌اس به نقل از بخش پزشکی یکی از سایت‌های خبری چاپ کردیم که در قسمت پایانی آن، ادعا شده بود بیماران مبتلا به ام‌اس سرانجام ناتوان می‌شوند و می‌میرند، اما این ادعا به هیچ وجه واقعیت ندارد و همین موضوع امروز دستمایه تهیه گزارشی برای جبران اشتباه ما شده است در صفحه‌ای که شما دوستش دارید.

ام‌اس یعنی چی؟

ام‌اس نوعی بیماری شایع در سیستم عصبی انسان‌هاست که معمولا مغز و نخاع را تحریک می‌کند و در آن لایه حفاظتی سلول‌های عصبی (میلین) آسیب می‌بیند. دکتر مژگان طباطبایی، متخصص مغز و اعصاب در گفتگو با «جام‌جم» درباره این که بیماری ام‌اس دقیقا چگونه به وجود می‌آید، توضیح می‌دهد: در این بیماری آنتی‌بادی‌هایی در بدن تولید می‌شوند که به غشاء سلول‌های عصبی حمله می‌کنند.

بسته به این که هر بار این گلبول‌های سفید دیوانه شده، به اعصاب کدام یکی از اندام‌های بدن شما حمله کنند، نوع اندامی که در هر حمله ام‌اسی دچار مشکل می‌شود متفاوت است یعنی ممکن است آنها زمانی تصمیم بگیرند به اعصاب بینایی شما حمله‌ور شوند، روزی دیگر به اعصاب حرکتی‌تان و...

این که آنها در هر حمله، کدام اندام را انتخاب می‌کنند هم هنوز غیرقابل پیش‌بینی است و به همین دلیل تظاهرات بیماری ام‌اس در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و این موضوع باعث می‌شود هیچ وقت نتوانید دو بیمار ام‌اسی را پیدا کنید که در شروع و پیشرفت بیماری کاملا به هم شبیه باشند.

دکتر طباطبایی درباره دلیل بیماری ام‌اس می‌گوید: دلیل این بیماری هنوز کاملا ناشناخته است، البته بیمارانی بوده‌اند که با هم نسبت‌های فامیلی داشته‌اند اما احتمال منشاء ژنتیکی ام‌اس هنوز صد درصد نیست.

ایرانی‌های خوش‌شانس

ام‌اس 4 نوع دارد و اگر به انجمن ام‌اس سری بزنید، آنجا جزوه‌هایی در اختیارتان قرار می‌گیرد که در آنها به شکلی کامل درباره انواع ام‌اس از دیدگاه پژوهشگران صحبت شده است، اگرچه بررسی کامل این 4 نوع از حوصله این گزارش خارج است با این‌حال اگر بخواهیم خلاصه‌ای از آن را برایتان بگوییم می‌شود گفت بیشتر انواع ام‌اس حمله‌هایی همراه با بهبودی دارند و فقط یک نوع از آن بهبودی ندارد و باعث ناتوان شدن بیمار تا پایان عمر می‌شود.

دکتر طباطبایی درباره نوع رایج ام‌اس در ایران می‌گوید: بیشتر بیماران ام‌اسی در ایران به ام‌اس خوش‌خیم مبتلا هستند و حمله‌های بیماری در آنها با پسرفت و بهبودی همراه است.

به گفته این متخصص مغز و اعصاب بیماری ام‌اس معمولا در سنین 20 تا 30 سالگی شیوع بیشتری دارد با این‌حال کودکان یا میانسالانی هم وجود دارند که به آن مبتلا می‌شوند.

این علائم را جدی بگیرید

در بسیاری از بیماران مبتلا به ام‌اس، بیماری با ایجاد مشکل در بینایی آغاز می‌شود، اما همان‌طور که گفتیم این یک اصل همیشگی نیست.

دکتر طباطبایی هشدار می‌دهد: بیماری ممکن است با علائمی چون تاری دید، دو بینی، سرگیجه، عدم تعادل، اختلال در حرکت و بی‌اختیاری یا بندآمدن یا تکرر ادرار ظاهر شود. او بار دیگر تاکید می‌کند: احتمال دارد بیماران با حمله ام‌اس دچار ناتوانی‌هایی شوند، اما این که ام‌اس باعث مرگ شود به‌هیچ وجه صحت ندارد.

به گفته این متخصص، ام‌اس بیماری عادی است، بسیاری از مردم دنیا به ام‌اس مبتلا هستند و به زندگی طبیعی‌شان ادامه می‌دهند، اما بهتر است بیماران مبتلا به ام‌اس همیشه زیر نظر پزشک و زیر پوشش انجمن ام‌اس باشند تا درباره بیماری‌شان آگاهی کافی و به روز کسب کنند.

او درباره شیوه زندگی مبتلایان به ام‌اس می‌گوید: در کشورهایی مانند ژاپن که از غذاهای دریایی استفاده می‌کنند، ابتلا به این بیماری کمتر است. مبتلایان به ام‌اس باید زندگی بدون فشارهای روحی، همراه با ورزش، تفریح، پیاده‌روی و موسیقی داشته باشند. هوای گرم برای این بیماران مناسب نیست. فیزیوتراپی هم به شرطی که خسته‌شان نکند برای آنها مفید است. با این حال، هنوز خیلی چیزها درباره ام‌اس ناشناخته است برای مثال چند سالی است پژوهشگران اروپایی درباره رابطه ام‌اس و زیبایی مشکوک شده‌اند تا بفهمند دلیل این که زیبارویان بیشتر به ام‌اس دچار می‌شوند، چیست البته آنها هنوز به نتیجه قطعی نرسیده‌اند و احتمال می‌دهند این مساله تصادفی باشد. برخی از پژوهش‌های علمی نیز به نتایج امیدوارکننده‌ای رسیده‌اند برای مثال دانشمندان وعده می‌دهند که در سال‌های آینده از طریق سلول‌های بنیادی، تحولی عظیم در درمان این بیماری ایجاد کنند اما تا زمانی که همه رازها درباره ام‌اس فاش شوند، یک حقیقت را فراموش نکنید: ام‌اس نمی‌تواند ما را ناتوان کند، مگر وقتی که در ناخودآگاه‌ تسلیمش شده باشیم!

---