سلامت جهان در محاصره ریزگردها
این سازمان ادامه داده است که هزینه سالانه صرف شده برای بخش سلامت و بهداشت ناشی از آلودگی هوا در اتریش، فرانسه و سوئیس حدود 30 میلیارد پوند بوده و تنها در ایالات متحده آمریکا هزینه بهداشتی سالانه ریزگردها، 23 میلیارد پوند برآورد شده است.
این روزها با افزایش گرد وغبار موسوم به ریزگردها یا غبار عربی در بسیاری از شهرهای کشور از جمله تهران متخصصان توصیه می‌کنند که افراد سالمند و خردسال و مبتلایان به بیماریهای قلبی و ریوی و زنان باردار در خانه بمانند یا از ماسک‌های مخصوص استفاده کنند.
به دلیل نفوذ گرد و غبار از مرزهای غربی و جنوب غرب کشور میزان آلودگی هوا به چندین برابر حد مجاز رسیده و به همین دلیل شمار مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی نیز افزایش یافته و این وضعیت یعنی شرایط آب و هوایی بحرانی است.
استنشاق هوای آلوده به ذرات معلق و گرد و غبار، سبب نفوذ ذرات ریز به کیسه‌های هوایی می‌شود. به این ترتیب اکسیژن‌رسانی به قلب محدود می‌شود و آثار سوء این ذرات به صورت بی‌نظمی در ضربان قلب (آریتمی) و ایجاد حملات قلبی برای افرادی با بیماریهای قلبی ـ عروقی بروز می‌کند. این آثار جزو آثار کوتاه‌مدت است. در درازمدت ذرات ریز چند میکرونی گرد و غبار که وارد دستگاه تنفسی و خون شده، در جدار عروق رسوب کرده و با ایجاد التهاب، شرایط را برای آترواسکلروز (تصلب شرایین) و تنگی عروق فراهم می‌کند.
بیماریهای مختلف، رهاورد ریزگردها
از دیگر عوارض گرد و غبار می‌‌توان به تشدید موارد آلرژی تنفسی در بیماران دارای زمینه آن اشاره کرد. همچنین ریه سالمندان به دلیل کارکرد طولانی و تغییر در دستگاه تنفسی دچار فرسودگی شده است حتی فرد سالمندی که به بیماری خاص ریوی دچار نباشد، در مقابل آلودگی آسیب‌پذیر است.
روزانه خانواده‌های بسیاری نوزادان و کودکان خود را به دلیل سرفه‌های مزمن ناشی از گرد و غبار و ریزگردهای موجود در هوا نزد پزشکان می‌برند، چراکه گرد و غبار موجود در هوا بیماریهای آلرژیک را در نوزادان و کودکان تشدید می‌کند.
گرد و غبار و ریزگردهای موجود در هوا بر مادران باردار تاثیر منفی می‌گذارد، زیرا این ریزگردها باعث کاهش میزان اکسیژن‌رسانی به جنین می‌شود و این امر می‌تواند خیلی خطرناک باشد.
ریزگردها و ذرات گرد و غبار بر سلامت چشم نیز تاثیر سوء می‌گذارد. ورود گرد و غبار و ریزگردها به چشم می‌تواند آلرژی را در افرادی که سابقه آلرژی دارند، تشدید کند. همچنین می‌تواند عاملی برای ایجاد آلرژی باشد. عوارضی مانند التهاب ملتحمه و زخم قرنیه از جمله تاثیرات سوء گرد و غبار و ریزگردهای موجود در هوا بر چشم است که زخم قرنیه حتی می‌تواند باعث نابینایی فرد شود. این ریزگردها همچنین می‌تواند زیر لنز نفوذ کرده و موجب زخم قرنیه و عفونت چشم شود، بنابراین به افرادی که از لنز استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود برای پیشگیری از این عوارض در روزهای غبارآلود از آن استفاده نکنند.
افرادی که بتازگی چشم خود را جراحی کرده‌‌اند بیش از دیگران در معرض عفونت چشم قرار دارند، این افراد تا حد امکان در این روزها از خانه خارج نشوند.
به افرادی که به خشکی چشم مبتلا هستند، توصیه می‌شود که در روزهای غبارآلود از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کنند.
ناخنک چشمی که در نتیجه رشد ملتحمه ایجاد می‌شود از دیگر عوارض ریزگردها بر سلامت چشم است.
در این میان اگرچه گفته می‌شود که ماسکها یک راه حفاظت در برابر ریزگردها هستند اما ماسکها انواع مختلفی دارد.
ماسک‌های طبی: این ماسکها به لحاظ این که آلاینده‌ها را از خود عبور می‌‌دهند برای روزهای غبارآلود مناسب نیستند، چرا که افراد به صرف استفاده از این ماسکها سعی می‌کنند نفس‌های عمیق‌تری بکشند و همین مساله منجر به ورود آلاینده‌های بیشتر به ریه و دستگاه تنفسی می‌شود.
ماسک‌های استاندارد: شامل ماسک M3 و FPP می‌شود و برای آلودگی هوا مناسب است و در داروخانه‌ها و مراکز مجاز عرضه می‌شود.
توجه به این نکته بسیار مهم است که این ماسکها را باید هر 5/1 تا 2 ساعت تعویض کرد، چون به دلیل وجود میکروب‌ها در سطح آنها چنانچه مرتب تعویض نشوند، خود منبعی از آلودگی می‌شوند.
برای سالم ماندن در برابر ریزگردها این توصیه‌ها را جدی بگیرید
1 ـ تا حد امکان از منزل خارج نشوید و از سفرهای غیر ضروری خودداری کنید.
2 ـ اگر بیماریهای زمینه‌ای قلبی دارید به هیچ وجه خود را در معرض آلودگی قرار ندهید. در صورت وجود علائمی مثل تنگی نفس و احساس خفگی و تهوع و سردرد شدید فورا به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنید.
3 ـ در فضاهای آلوده از تنفس عمیق خودداری کنید.
4 ـ زنان باردار، کودکان و سالمندان در مواقع آلودگی هوا از منزل خارج نشوند.
5 ـ از آنجا که فعالیت ورزشی باعث افزایش ضربان قلب و تنگی نفس و به دنبال آن افزایش ورود هوای آلوده به ریه‌ها می‌شود، پس لازم است از انجام فعالیت‌‌های ورزشی در چنین شرایطی خودداری کرد.
6 ـ به بیمار‌های مزمن ریوی، برونشیت مزمن، آسم ریوی و بیمار‌های انسداد مجاری ریوی اکیدا توصیه می‌شود در شرایط آلودگی هوا و افزایش حجم ریزگردها از منزل خارج نشوند.
7 ـ در داخل خودرو شیشه‌ها را بالا بکشید و از کولر و تهویه استفاده کنید.
8 ـ به مناطق خوش آب و هوا سفر کنید. دور بودن از محیط آلوده بهترین راه پیشگیری است.
9 ـ در صورت مجبور بودن به حضور در سطح شهر از ماسک‌های مخصوص استفاده کرده و هر دو ساعت یک بار آن را تعویض کنید.
10 ـ در و پنجره منزل را ببندید.
