مراجعه به روانپزشک شرمساری ندارد
دکتر سیدهادی معتمدی، روانپزشک در این باره می‌گوید: «بیماری‌های روحی، روانی در نوع عام و به صورت کلی، مانند هر بیماری دیگری مشکلی پزشکی تلقی می‌شوند. امروزه اغلب پزشکان عقیده دارند که این بیماری‌ها عمدتا دارای علل ارگانیک هستند که البته مباحث اجتماعی و مسائل روحی، روانی نیز می‌تواند در بروز آنها دخیل باشد.»
وی توضیح می‌دهد: «به عنوان نمونه، اگر اختلالی هورمونی مشکلی در سیستم گوارش ایجاد کند، همان اختلالات هورمونی و موارد مشابه آن می‌توانند در سیستم اعصاب و روان مشکلاتی را ایجاد کرده و سبب بروز بیماری شوند. به عنوان مثال پزشکان معتقدند در بیماری افسردگی ماده‌ای به نام سروتونین در مغز کاهش پیدا می‌کند. همچنین در مورد خشونت یا برخی بیماری‌های همراه با روان‌پریشی معتقدند که ماده‌ای به نام دوپامین در مغز افزایش می‌یابد.»
ابتلا به بیماری اعصاب و روان گناه نیست
دکتر معتمدی تاکید می‌کند اگر از دید پزشکی به این بیماری‌ها نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد این بیماری‌ها نه گناه بوده و نه نیازی هست که به افراد مبتلا برچسب بزنیم از همه مهمتر اینکه، و بی‌توجهی به سلامت روحی و روانی، می تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای بیماران در بر داشته باشد.
این پزشک متخصص می‌افزاید: «در گذشته به دلیل عدم آگاهی از علل ایجادکننده بیماری، این افراد را دیوانه و مجنون می‌نامیدند، در حالی که در یک دیدگاه کلی، بیماری‌های روانپزشکی بر 3 پایه «بیولوژی و ژنتیک»، «مسائل شناختی» مانند روحی، روانی، طلاق، مشکلات خانوادگی ـ و« مسائل اجتماعی» مانند فقر و بیکاری قرار دارد. در کل می‌توانیم این مجموعه را به عنوان علل ایجادکننده بیماری‌های اعصاب و روان بشناسیم.»
این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به شیوع بسیار زیاد این بیماری‌ها در جامعه توضیح می‌دهد: «بیماری افسردگی در سطح جامعه تا 25 درصد میان خانم‌ها و کمی بیش از نصف آن میان آقایان وجود دارد. بیماری‌های اضطرابی حتی از این مقدار هم بیشتر است. بیماری‌های دارای روان‌پریشی نیز ممکن است تا 3 یا 4 درصد در سطح جامعه برسد. متخصصان معتقدند بیش از 70 درصد بیماران دارای افسردگی افکار خودکشی دارند که حدود 15درصدشان نیز اقدام به این کار می‌کنند.» بنابراین می‌بینیم که توجه و درمان این بیماری‌ها تا چه حد اهمیت دارد.
دکتر معتمدی یادآور می‌شود: «مهم‌ترین عارضه‌ای که بیماری‌های روانپزشکی ایجاد می‌کنند، افت عملکرد است. شخص ممکن است عملکرد خود را در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فعالیت و ارتباطات بین فردی، مسائل خانوادگی و عاطفی، آموختن و... از دست بدهد. بنابراین یک انسان ممکن است عمر مفید خود را از دست بدهد، در حالی که با یک درمان ساده می‌تواند به زندگی طبیعی برگردد.»
داروهای اعصاب و روان
برخی از مردم همواره نگران اعتیادآور بودن داروهای اعصاب و روان بوده و به همین دلیل از مصرف آنها اجتناب می‌کنند. دکتر معتمدی در این زمینه توضیح می‌دهد: «وقتی ماده‌ای خورده می‌شود، اثری روی بدن می‌گذارد که اگر بخواهیم این ماده در آینده هم همان اثر را داشته باشد، باید روز به روز مقدار آن بیشتر شود. این تعریفی از اعتیاد است که با توجه به آن می‌بینیم داروهای اعصاب و روان به هیچ عنوان اعتیادآور نیستند.»
این عضو هیات علمی دانشگاه می‌گوید: «در صورتی که مشکل اصلی وجود داشته و درمان نشود، قطع دارو نیز مفید نخواهد بود. مثلا اینکه مردم می‌گویند اگر یک شب دارو مصرف نکنند، نمی‌توانند راحت بخوابند باید بدانند که این مساله ربطی به دارو نداشته و این مشکل اصلی است که همچنان وجود دارد. در صورتی که اگر مشکل حل شود، حتماً داروی اعصاب و روان هم کم شده و به موقع قطع می‌شود.»
دکتر معتمدی با ذکر این نکته که بسیاری از بیماری‌های روانپزشکی با رعایت مصرف صحیح دارو درمان قطعی دارند، ادامه می‌دهد: «برخلاف تصور عموم، خطر مرگآوری داروهای روانپزشکی از بسیاری از داروهای دیگر کمتر است. طی تحقیقی که در این زمینه انجام شده است یکی از داروهایی که برای زخم معده استفاده می‌شود با دارویی مربوط به مشکلات روانپزشکی مقایسه شده و مشخص شد خطر مرگآوری داروی مربوط به زخم معده تا 20 برابر بیشتر بوده است.»
وی می‌افزاید: «دوز این داروها کاملا کنترل شده و طوری تنظیم می‌شود که اعتدال در آنها وجود داشته باشد. به همین دلیل نیز معمولا درمان بیماری‌های اعصاب و روان در درازمدت جواب داده و درمان می‌شوند.»
مصرف خودسرانه دارو
این پزشک متخصص در رابطه با خوددرمانی در بیماری‌های اعصاب و روان می‌گوید: «در کل خوددرمانی در مورد هر بیماری کار نادرستی است و استفاده از دارو باید حتما زیر نظر پزشک باشد. البته برخی از داروها هستند که می‌شود در مواقعی خاص از آنها استفاده کرد، اما تنها با نظر پزشک، بنابراین در مورد برخی داروها قطع و وصل کردن مصرف آن زیر نظر پزشک بلامانع است.»
وی باز هم به همه مردم تاکید می‌کند که بیماری اعصاب و روان نیز مانند هر بیماری دیگری است و می‌افزاید: «پرونده‌های افراد کاملاً محرمانه بوده و در اختیار کسی قرار نمی‌گیرد، بنابراین از آن نترسید و به پزشک متخصص مراجعه کنید. بدانید بسیاری از اوقات حتی نیازی به مصرف دارو نیست، اما مطمئن باشید پزشک در صورت نیاز با تجویز دارو به سلامت شما کمک می‌کند.»
