شکلات؛ هرچه تلخ‌تر، بهتر
به نوشته هفته نامه سلامت ،کاکائو، یکی از خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین خوراکی‌ها بین تمام گروه‌های سنی است. بهتر است بدانید که طعم اصلی و اولیه کاکائویی که به آن شکر اضافه نشده باشد، تلخ است. بنابراین هرچقدر کاکائویی که در دسترس شماست، تلخ‌تر باشد، یعنی میزان شکر آن کمتر و درصد کاکائویش بیشتر است؛پس عامل شیرینی کاکائوهای موجود در بازار، شکری است که در مرحله تولید اضافه می‌شود.
اساسا کاکائوی طبیعی سرشار از مقادیر زیادی ترکیبات فلاوونوییدی محلول در چربی است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند. از آنجایی که بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی - عروقی، دیابت، بیماری‌های مزمن کلیوی، ریوی و انواع سرطان‌ها در سراسر دنیا شیوع پیدا کرده و عامل بروزشان رادیکال‌های آزادی هستند که در بدن یا از طریق مصرف زیاد غذاهای فرآیندشده تولید می‌شوند، پس این روزها نیاز بدن ما به مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین E و C، بیش از پیش است.
از طرفی، شکلات تلخ منبع مقادیر بالایی آنتی‌اکسیدان به حساب می‌آید و بنابراین می‌تواند به عنوان یک ماده غذایی گیاهی سرشار از آنتی‌اکسیدان در رژیم غذایی افراد قرار داده شود. تحقیقات فراوانی که در زمینه شکلات تلخ انجام شده، نشان می‌دهد که مصرف به اندازه و متعادل آن می‌تواند حتی کنترل‌کننده بسیاری از واکنش‌های نامناسب در بدن که منجر به تصلب شرایین و ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌شوند، باشد.
تلخ‌ها برنده‌اند
معمولا تصویری که از شکلات یا کاکائو در ذهن مردم ما نقش بسته، تصویری از همان ترکیبات فرآوری‌شده و شیرین است. لازم به ذکر است که مصرف محصولاتی که مقادیر بالایی شکر دارند، می‌تواند ذائقه افراد را به طعم شیرین عادت دهد و به علاوه کالری دریافتی روزانه آنها را هم بالا ببرد.
بنابراین، کاکائوهای خیلی شیرین نه تنها نمی‌توانند اثرات مفید و مطلوبی را که عنوان شد برای مصرف‌کننده‌هایشان بر جای بگذارند، بلکه مصرف زیاد و کنترل‌نشده آنها می‌تواند مضراتی را هم برای افراد در پی داشته باشد. به هر حال، شکلات‌های شیرین و فرآوری‌شده به عنوان یک میان‌وعده یا دسر بعد از غذا مصرف می‌شوند و این می‌تواند سرانه دریافت یا میانگین دریافت کالری روزانه فرد را به صورت قابل‌توجهی افزایش دهد و به این ترتیب زمینه‌ساز چاقی و اضافه‌وزن آنها شود.
همان‌طور که گفته شد، کاکائوها هرچقدر تلخ‌تر باشند، طبیعی‌تر هم هستند و خواص و آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری هم دارند. اما این را هم در نظر بگیرید که کاکائوهایی که از ترکیبات اولیه دانه کاکائو تهیه می‌شوند، در صورتی هم که کمی شکر به آنها افزوده شود، بازهم خاصیت دارند و ما نمی‌گوییم که شما باید کاکائوی صددرصد تلخ بخورید تا از خواص آن بهره‌مند شوید.
کارخانه‌های تولید کاکائو معمولا برای جلب ذائقه مشتری و خوش‌طعم شدن محصولشان به کاکائوها شکر و روغن اضافه می‌کنند و همین شکر و روغن اگر از حد مجازشان بالاتر بروند، می‌توانند باعث تخریب ذائقه و مشکلات دیگر شوند. به همین دلیل است که ما می‌گوییم تا جایی که میتوانید شکلات‌های تلخ‌تر را بخورید و از خیر مصرف کاکائوهای خیلی شیرین بگذرید.
نشانه تقلب
متاسفانه یکی از نگرانی‌هایی که در مورد کاکائو وجود دارد، افزایش انواع تقلبی و غیر استاندارد آن در کشور است. این محصولات تقلبی از کاکائوی سالم و طبیعی تهیه نمی‌شوند و به علاوه روغن‌های بسیار نامرغوب برای تولید آنها به کار می‌رود.
تولیدکنندگان این محصولات معمولا برای از بین بردن طعم و بوی بد روغن‌های نامرغوبشان، شکر فراوانی به این کاکائوها اضافه می‌کنند و همین شکر و روغن می‌توانند زمینه‌ساز ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها شوند. بنابراین، هرچند که کاکائو یک ترکیب گیاهی است و اصلا طعم شیرینی ندارد و مصرف متعادلش می‌تواند مفید باشد اما مصرف منظم انواع تقلبی و غیراستاندارد آن می‌تواند افراد را به دردسر بیندازد.
با این حساب مشتریان پروپا قرص کاکائوی تلخ باید حواسشان باشد که محصولی را تهیه کنند که مورد تایید اداره نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی وزارت بهداشت و اداره استاندارد باشد. بنابراین، شما چه بخواهید شکلات تلخ داخلی بخرید و چه نوع خارجی آن را، باید ببینید که آن محصول پروانه ساخت و مهر استاندارد و مجوز ورود و پخش در کشور را دارد یا نه و همیشه از انواع استاندارد با مارک‌های معتبر داخلی و خارجی استفاده کنید.
شکلات علیه بیماری
شاید برایتان جالب باشد بدانید طبق تحقیقی که در دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران توسط یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته تغذیه به کمک استاد راهنمایش انجام شده، معلوم شده بیمارانی که دچار بیماری‌های قلبی و عروقی یا چربی خون بالا هستند، اگر روزانه یک مقدار مشخص از شکلات تلخی با مارک معتبر را به صورت منظم مصرف کنند، تا حدودی چربی و قند خونشان کنترل می‌شود
بنابراین تحقیقات مختلف داخلی و خارجی نشان می‌دهند که مصرف به اندازه شکلات‌های تلخ می‌توانند به خاطر ترکیبات آنتی‌اکسیدانی فراوانی که دارند در پیشگیری و بعضی وقت‌ها بهبود بیماری‌هایی مانند ناراحتی‌های قلبی یا چربی خون بالا مفید باشند.
شکلات تلخ معجزه نمی‌کند!
برخی از خبرهایی که از گوشه و کنار در مورد خواص فراوان شکلات تلخ می‌شنویم، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند و نمی‌توانیم به آنها اطمینان کنیم. مثلا در برخی از خبرها آمده که مصرف روزانه 100 گرم از شکلات تلخ به مدت 15 تا 20 روز می‌تواند باعث کاهش فشار خون و کنترل بیماری پرفشاری خون در افراد مبتلا به این بیماری باشد، در صورتی که این موضوع بیشتر می‌تواند جنبه خبری و تبلیغاتی داشته باشد.
اینکه شکلات تلخ می‌تواند سطح چربی‌های نامناسب خون را پایین بیاورد و حتی قند خون را کنترل کند یا برای بیماری‌های قلبی عروقی مفید باشد، مورد تایید همه متخصصان تغذیه است اما از آنجایی که تغذیه علم تعادل است، ما حداکثر مصرف روزی 30 تا 40 گرم شکلات تلخ را به افراد توصیه می‌کنیم و نه 100 گرم!
گران‌ترها بهترند؟
در حقیقت، کاکائو یک ماده گران قیمت است و هرچقدر که درصد کاکائوی محصولی که می‌خرید بالاتر باشد، شما مجبور به پرداختن هزینه بیشتری هم برای خریدن آن هستید. البته این را در نظر داشته باشید که دانه کاکائو مقداری چربی دارد و این چربی هم از نوع چربی مایع است که خاصیت فراوانی دارد و مثل چربی‌های اشباع و هیدروژنه‌شده نیست.
ولی متاسفانه در خیلی از کارخانه‌ها علاوه بر چربی طبیعی خود کاکائو از روغن‌های هیدروژنه‌شده هم برای طعم دادن و نرم شدن به محصول نهایی استفاده می‌کنند. با تمام این تفاسیر، اگر شما می‌خواهید که از خواص کامل کاکائو بهره‌مند شوید، باید به دنبال محصولات مناسب و استانداردی که درصد کاکائوی بالاتری دارند و به اصطلاح تلخ‌تر هستند، بروید و حد تعادل را هم در مصرف این خوراکی رعایت کنید!
