سیگار، سلامت دهانتان را هم دود می‌کند!
وجود این عوارض و مشکلات باعث شده تا پزشکان و دندانپزشکان به سیگاری‌های حرفه‌ای توصیه کنند که اگر تصمیم ندارند سیگار کشیدن را کنار بگذارند، دست‌کم با مراجعه مرتب به دندانپزشک، رعایت مسائل بهداشتی و مراقبت کامل از لثه‌ها، خطرات تنباکو برای لثه‌ها را به حداقل کاهش دهند.
شناخت بیماری از روی لثه
در میان آثار سوء سیگار برای دهان و دندان، لثه‌ها در صف مقدم قرار دارند و مصرف تنباکو سلامت آنها را بیش‌از پیش به خطر می‌اندازد. اگر نشانه‌های سلامت و بیماری لثه را بشناسیم، می‌توانیم پیش از بیمار شدن لثه‌ها به فکر چاره باشیم.
لثه سالم صورتی رنگ است، قوام سفتی دارد و به دندان چسبیده است. بنابراین اگر در دهانتان لثه‌های قرمز و خونریزی‌دهنده دیدید که به صورت نرم و شل روی دندان‌ها قرار گرفته‌اند و چسبندگی زیادی به دندان ندارند، باید درباره سلامت لثه‌ها نگران شوید. در واقع لثه‌هایی که با مسواک زدن، نخ کشیدن و در موارد حادتر به صورت خودبه‌خود خونریزی می‌کنند، بیمار هستند.
اگر لثه بشدت بیمار شود و چسبندگی خود را به دندان و استخوان از دست بدهد، بین دندان و لثه فاصله‌ای ایجاد می‌شود که به پاکت لثه‌ای موسوم است. این پاکت، محل تجمع میکروب و فرآورده‌های آن و در نهایت حادتر شدن بیماری‌های لثه است. در مراحل بعدی و بسیار شدید بیماری‌های لثه، استخوان‌های حمایت‌کننده دندان‌ها در فک تحلیل می‌روند. دندان‌ها کم‌کم لق می‌شوند و خیلی از مواقع دندان بدون آن که کوچک‌ترین مشکلی داشته باشد، می‌افتد.
خیانت تنباکو به خانواده
سیگاری‌ها استعداد بیشتری در امکان تشکیل پلاک باکتریایی اطراف دندان‌هایشان و ابتلا به انواع بیماری‌های لثه دارند. مواد موجود در تنباکو، جریان خون را در لثه‌ها کم می‌کند و لثه‌ها را در فقر غذایی و کمبود اکسیژن قرار می‌دهد. به همین دلیل روند ترمیم بافتی لثه‌ها نیز دچار مشکل می‌شود. مجموعه این عوامل منجر به آن می‌شود که سیگاری‌ها 2 برابر زودتر از افراد دیگر دندان‌های سالم خود را به علت بیماری‌های لثه از دست بدهند.
البته اثر تخریبی تنباکو تنها در کشیدن سیگار محدود نمی‌شود و شکل‌های دیگر تدخین این ماده، نظیر پیپ، قلیان و تنباکوهای جویدنی، نیز بیماری‌های لثه را در پی دارند.
زرد، قهوه‌ای، سیاه!!
شناخت سیگاری‌های قهار کار چندان پیچیده‌ای نیست. دندان‌های زرد و جرم‌گرفته، بوی نامطبوع دهان و پوسیدگی‌های دندانی ازجمله نشانه‌های مشترک در میان تمامی علاقه‌مندان به انواع مواد دخانی و تدخینی است، اما چرا سیگار چنین اثری روی دندان‌ها می‌گذارد؟
سیگار باعث کم شدن و به دنبال آن غلیظ شدن بزاق می‌شود. به همین دلیل در دهان سیگاری‌ها، بیشتر از سایرین جرم تشکیل می‌شود. از طرفی رنگدانه‌های سیاه حاصل از سیگار روی دندان‌ها می‌نشیند و دندان‌ها را زرد یا سیاه جلوه می‌دهد. جرم‌هایی که روی دندان‌ها و در کنار لثه تشکیل می‌شود، محل تجمعی برای باکتری‌ها و آغاز بیماری‌های لثه است. سیگاری‌ها 2 تا 6 برابر غیرسیگاری‌ها دچار تخریب لثه می‌شوند و استخوان‌های فک آنها 4/7 برابر بیشتر از دیگران تحلیل می‌رود.
جدای از رنگدانه‌هایی که سیگار از خود به جای می‌گذارد و دندان‌ها را نازیبا می‌کند، جایگزین‌‌هایی که به جای دندان‌های از دست رفته در دهان قرار می‌گیرند نیز توسط سیگار تهدید می‌شوند. مثلا زیبایی روکش‌های دندانپزشکی که روی دندان‌ها قرار می‌گیرند، علاوه بر رنگ و فرم روکش، بستگی به سلامت و فرم لثه‌ای دارد که در مجاورت روکش قرار می‌گیرد. از آنجا که لثه‌های افراد سیگاری اغلب ملتهب و ناسالم است، روکش دندان‌های آنها هم هیچ‌گاه زیبایی واقعی خود را به دست نخواهد آورد.
که با من هر چه کرد، آن آشنا کرد
تنباکو مهم‌ترین و خطرناک‌ترین عامل ایجاد سرطان دهان است. بنا بر گزارش انجمن سرطان آمریکا هر چقدر شخصی بیشتر و طولانی‌تر سیگار کشیده یا از تنباکوهای جویدنی استفاده کرده باشد، خطر ابتلا به سرطان دهان را هم در خود بالاتر می‌برد. احتمال بروز سرطان دهان در سیگاری‌ها 6 برابر افرادی است که سیگار نمی‌کشند. در بین افرادی که سرطان دهان آنها درمان شده و مجددا سیگار کشیدن را شروع کرده‌اند، عود مجدد سرطان 37 درصد بوده، حال آن که در افرادی که سیگار را برای همیشه ترک کرده‌اند، تنها 6 درصد عود سرطان اتفاق افتاده است.
دود ناشی از سیگار، پیپ و قلیان منجر به سرطان ناحیه دهان و همچنین نواحی پشتی آن مثل حلق، حنجره، شش‌ها و حتی مری، کلیه و کیسه صفرا خواهد شد. کشیدن پیپ علاوه بر همه اینها عامل موثری برای ایجاد سرطان لب است. تحقیقات نشان داده است 90 درصد افرادی که به گونه‌ای از سرطان دهان و حلق مبتلا شده‌اند، در گذشته نوعی از تنباکو را مصرف می‌کرده‌اند.
اگر سیگار را ترک نمی‌کنید...
اگر قرار نیست سیگار کشیدن را ترک کنید، دست‌کم این نکات را رعایت کنید تا دهان و دندان شما کمتر و دیرتر از خطرات سیگار آسیب ببیند:
نسبت به نشانه‌های بیماری لثه نظیر قرمزی لثه و خونریزی ناخودآگاه یا حین مسواک زدن حساس باشید.
اگرچه در نگاه اول ممکن است مشکل و پوسیدگی خاصی در دندان‌های خود نبینید، اما بدون شک وضعیت دهان و دندان شما خالی از اشکال نیست. قضاوت در مورد سلامت دهان و دندان خود را به دندانپزشکتان واگذارید. دندانپزشک علاوه بر بررسی سلامت لثه و دندان‌ها، وضعیت بافت‌های مخاطی لب‌ها، گونه‌ها و زبان را چک می‌کند تا در صورت تغییر بدخیمی اقدامات لازم را صورت دهد. ارتباط مداوم و دوره‌ای با دندانپزشک مانع از گسترش غیرقابل برگشت بیماری‌های دهان و دندان می‌شود.
روش صحیح مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را از دندانپزشک بیاموزید و به دستورات بهداشتی او عمل کنید.
از خمیردندان‌های سفیدکننده و مخصوص افراد سیگاری بی‌رویه استفاده نکنید، چراکه موجب ساییدگی و فرسایش مینای دندان می‌شوند.
اگرچه استفاده مداوم از دهان‌شویه به افراد سیگاری توصیه می‌شود، اما نباید با اتکا به بو و مزه مطبوع آنها مشکل اصلی را پنهان کرد.
جلوی ضرر را از هر جا که بگیرید، منفعت است. هرگز گمان نکنید که چون سال‌های طولانی است سیگار می‌کشید، کنار گذاشتن سیگار به سلامت شما کمکی نخواهد کرد. نتایج یک پژوهش نشان داده است سلامت لثه در افرادی که سیگار را 11 سال پیش کنار گذاشته بودند و افرادی که اصلا سیگار نکشیده بودند، کاملا مشابه یکدیگر است و هر دو لثه‌های تقریبا سالمی دارند.
حتی کم کردن مقدار سیگار هم کمک بسیار بزرگی است. وضعیت لثه افرادی که روزی یک و نیم پاکت سیگار می‌کشند، 6 برابر بدتر از کسانی است که هرگز سیگار نکشیده‌اند، حال آن که اگر کسی روزی نیم پاکت سیگار بکشد وضعیت لثه‌های او 3 برابر بدتر از لثه غیرسیگاری‌هاست.
