پرورش اعتماد به نفس در کودکان

اعتماد به نفس بالا، نشانه قدرت دفاع کودک در مبارزه با مشکلات زندگی است. کودکانی که احساس کاملا خوبی نسبت به خود دارند زمان کوتاهتری را برای کنار آمدن با تعارضات و فشارهای زندگی صرف می‌کنند. شاد هستند و از زندگی لذت می‌برند. این دسته از کودکان واقعیت‌ها را دیده و به طور کلی خوشبین هستند.

اعتماد به نفس مجموعه اعتقادات و احساساتی است که نسبت به خود داریم به عبارت دیگر اعتماد به نفس میزان ارزشی است که برای خود قائل هستیم و اینکه چقدر خودمان را باور داریم.

در حقیقت شکل گیری اعتماد به نفس از دوران شیرخوارگی (صفر تا دو سالگی) آغاز می‌شود. در این دوران کسب مهارتهای حرکتی –‌شناختی و موفقیت کودک در انجام بعضی فعالیت‌های مربوط به خود مانند توانایی راه رفتن، غذا خوردن و... به رشد خود باوری و اعتماد به نفس کودک کمک موثری می‌نماید.

از طرف دیگر باور کودک درباره خود بر مبنای تعاملات او با اطرافیان به خصوص در والدین در ابتدا شکل می‌گیرد. به این دلیل است که رابطه صحیح والدین با کودکان کمک موثری بر تقویت خود باوری کودک می‌نماید.

خصوصیات کودک متکی به نفس:
با دیگران به راحتی ارتباط برقرار می‌کند و به آسانی دوست پیدا می‌کند.
از فعالیتهای گروهی لذت می‌برد.
نسبت به خود و دنیای اطراف خود خوشبین است.
از عقیده خود دفاع می‌کند، حتی اگر دیگران با او مخالفت کنند.
وقتی کاری را شروع می‌کند آن را به اتمام می‌رساند و در مورد اینکه برای انجام کار حداکثر تلاش خود را کرده است، مطمئن است.

اما کودکی که اعتماد به نفس پایین دارد تمایلی برای امتحان کردن کارهای جدید ندارد. او درباره خودش به صورت منفی صحبت می‌کند و جملاتی مانند «من خوب نیستم» یا «هیچکس به من اهمیت نمی‌دهد» را عنوان می‌کند. تحمل او در مقابل ناکامی پایین است، زود تسلیم می‌شود و منتظر کمک از طرف دیگران است. این گونه کودکان در مواجهه با مشکلات مکرر ضعیف‌تر نیز می‌شوند و در مقابل بافشارهای زندگی اولین عکس العمل آن‌ها «من نمی‌توانم» است. آن‌ها نسبت به خود، اطرافیان و زندگی غالبا بدبین هستند.

با استفاده از روشهای زیر والدین می‌توانند اعتماد به نفس کودک خود را تقویت کنند:

به فرزندتان توجه کنید، به صحبت‌های او گوش کنید و از نصیحت کردن او بپرهیزید.

به او اجازه دهید تا عقایدش را با شهامت بیان کرده و از ضمیر شخصی «من» استفاده کند.

در صورتی که به تفاوتهای فردی کودکان توجه کنید اصلا فرزند خود را با کودک دیگر مقایسه نمی‌کنید

الگوی مثبت باشید. اگر نسبت به خود خشن و سخت گیر هستید و درباره توانایی‌ها و محدودیت‌های خود واقع بین نیستید خودتان را تعدیل کنید زیرا فرزندتان شما را مانند آینه درنظر می‌گیرد.

افکار غیر منطقی کودک نسبت به خودش را تصحیح کنید. گاهی کودک به ادراک نادرست درباره خودش جنبه واقعی می‌دهد. برای مثال کودکی که در مدرسه درتمام درس‌ها موفق است ولی در درس ریاضی مشکل دارد شاید بگوید «من دانش آموز بدی هستم» در اینجا کودک از تعمیم غلط استفاده کرده است وهمین اعتقاد او را برای شکست آماده می‌کند. عکس العمل مناسب ما به عنوان والدین این است که به او بگوییم: «تو دانش آموز خوبی هستی و در تمام درس‌ها موفقی، برای خواندن درس ریاضی به زمان بیشتری نیاز داری که با هم انجام خواهیم داد».

---