اکتبر؛ ماه مبارزه با سرطان سینه

قصه روبان صورتی، قصه مبارزه و درد است؛ مبارزه برای حیات و رهایی از درد یک بیماری. شاید امروز کسی به یاد نیاورد که وجود روبان صورتی ابتکار شارلوت هیلی بود، چراکه این روبان اکنون ماموریت مهم‌تری دارد: اطلاع‌رسانی درباره سرطان پستان!

از این روست که روبان بزرگ صورتی رنگی که سمبل جهانی این بیماری است، به نشانه آگاهی‌بخشی و ارج نهادن به اقدامات جهانی در این زمینه، از ابتدای اکتبر در سراسر جهان به اهتزاز درمی‌آید و همه با هر توانی که دارند، برای آگاهی‌رسانی درباره این بیماری به بانوان تلاش می‌کنند.

هفت اشتباه زنان درباره سرطان پستان

اگرچه سرطان پستان یکی از شایع‌‌ترین سرطان‌‌ها در زنان است و باید مورد توجه بسیاری قرار گیرد، اما همه توده‌هایی که در پستان ایجاد یا احساس می‌شوند لزوما سرطان نیستند و اگر این توده‌‌ها سرطانی هم باشند، با تشخیص زودهنگام و اقدام سریع درمان‌پذیر خواهند بود، اما بسیاری از خانم‌‌ها با مشاهده توده در پستان بسیار نگران و مضطرب می‌‌شوند و حتی از مراجعه به پزشک هراس دارند. حدود ۴۰ درصد از خانم‌‌ها در دوره‌ای از زندگی توده‌هایی را در پستان خود لمس می‌کنند.

در اینجا با ۷ مورد از باورهای غلط درباره این سرطان آشنا می‌‌شویم:

۱. توده‌های پستانی همیشه سرطانی هستند: این عقیده نادرستی است که هر توده‌ای در پستان به‌معنی وجود سرطان است. به گفته محققان انجمن سرطان آمریکا، اگر چه هر خانمی که در پستان خود توده ‌احساس می‌کند، باید به فکر سرطان باشد تا عکس این موضوع ثابت شود، اما این نباید زنان را نگران کند. هر چه سن یک زن بیشتر باشد، احتمال بیشتری دارد تا یکی از ۷ تا ۸ نفری باشد که مبتلا به سرطان پستان می‌‌شوند. همچنین احتمال بیشتری وجود دارد که توده‌های پستانی در زنان سالمند و زنانی که به دوران یائسگی نزدیک می‌شوند یا یائسه شده‌اند سرطانی شوند. وقتی یک توده پستانی سرطانی نباشد، به چه دلیل ممکن است ایجاد شده باشد؟

این توده‌‌ها ممکن است کیست‌هایی باشند که معمولا خطرناک نیستند، اما ممکن است حاصل رشد غیرسرطانی و غیرطبیعی سلول‌‌ها باشند؛ نظیر فیبروآدنوما که کمتر شایع است یا لخته‌های خونی که موجب ایجاد توده می‌شوند. همچنین این توده‌های کاذب ممکن است در اثر تغییرات هورمونی ایجاد شوند که در واقع اصلا توده نیستند.

به هر حال دلیل توده‌های پستانی هر چه باشد، نباید مورد غفلت قرار گیرد و باید از سوی پزشک اطمینان حاصل شود که خطرناک نیستند. گاهی لازم است معاینه از سوی پزشک صورت گیرد و گاهی نیاز به ماموگرافی و در برخی اوقات نیاز به سونوگرافی است. با انجام این آزمون‌‌ها علت توده‌های پستانی دقیقا مشخص خواهد شد.

۲. سرطان پستان همیشه با توده‌ای قابل لمس همراه است: همیشه این ‌طور نیست. به گفته محققان دانشگاه لومباردی شهر جورج واشنگتن همیشه سرطان‌های پستان با توده همراه نیستند. گاهی اوقات قبل از اینکه خانمی احساس توده در پستان خود داشته باشد، بعد از انجام ماموگرافی مشخص می‌‌شود که دچار سرطان پستان است و بسیاری از سرطان‌‌ها هنگام آزمون‌های غربالگری ماموگرافی تشخیص داده می‌شوند.

۳. توده‌های سرطانی با توده‌های خوش‌خیم تفاوت دارند: اگر این طور فکر می‌‌کنید، بدانید که همیشه توده‌های سرطانی متفاوت از توده‌های خوش‌خیم نیستند. توده‌های سرطانی و توده‌های غیرسرطانی یا‌‌ همان خوش‌خیم، ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. زنان غالبا فکر می‌‌کنند وقتی توده‌ای سرطانی باشد، آن را به صورت توده‌ای سفت احساس می‌‌کنند که به اطراف حرکت نمی‌کند. این در حالی است که توده‌های پستانی ممکن است نرم و متحرک باشند. بنابراین همیشه نمی‌‌توان گفت که توده‌های سفت، سرطانی و توده‌های نرم، بی‌خطر هستند.

کیست‌‌ها در صورتی که عمقی باشند احساس سوزش ایجاد می‌کنند، اما اگر این کیست‌‌ها سطحی باشند غالبا نرم و گرد حس می‌‌شوند. اگر توده‌های پستانی عمقی باشند می‌توانند بافت پستان را به جلو برانند. گاهی توده‌هایی که هنگام لمس، خوش‌خیم و نرم و متحرک به‌نظر می‌‌آیند می‌‌توانند سرطانی باشند. توده‌هایی که با لمس آن‌ها زنان احساس خراش و سوزش می‌کنند، معمولا خوش‌خیم هستند، اما بهترین توصیه این است که هنگام لمس باید مورد بررسی قرار بگیرید.

۴. نباید نگران توده‌های کوچک بود: این باور غلط است که لمس توده‌های کوچک در پستان نگران‌کننده نیست. توده‌های سرطانی می‌‌توانند در زمان شروع بسیار کوچک باشند. اندازه‌ یا سایز توده‌های پستانی راه خوبی برای تصمیم‌گیری درباره بی‌خطر یا سرطانی بودن توده‌ها نیست. در برخی زنان، توده‌های پستانی به اندازه یک نخود و در برخی دیگر به اندازه‌ یک گریپ‌فروت می‌‌رسد با انجام ماموگرافی حتی توده‌های بسیار کوچک مشخص می‌‌شوند. وقتی زنان در پستان خود توده‌ای را حس می‌‌کنند، اندازه‌ آن معمولا کمتر از ۵/۲ سانتی‌م‌تر قطر دارد یعنی چیزی به‌اندازه‌ یک آلبالو.

۵. مراجعه فوری به پزشک ضروری نیست: این باور غلط را از ذهن خود دور کنید که با لمس توده نباید سریع به پزشک مراجعه کرد. مخصوصا اگر خانمی هستید که سنتان کمی بالا رفته است، به تأخیر انداختن مراجعه و پیگیری توده پستانی کار درستی نیست. هر توده‌ای در پستان باید از سوی پزشک مورد ارزیابی کامل قرار گیرد. گاهی پزشک توصیه می‌کند که بعد از دوران قاعدگی برای بررسی بیشتر مراجعه کنند. ممکن است این توده نوعی کیست باشد و با قاعدگی و تغییرات هورمونی تغییر کند. زنانی که به سن یائسگی نزدیک می‌‌شوند احتمال کمتری وجود دارد تا دچار تغییرات توده ناشی از تاثیرات هورمونی شوند، بنابراین نباید ارزیابی‌های پستانی به تاخیر انداخته شود.

اما این سوال مطرح می‌‌شود که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ پزشکان توصیه می‌‌کنند در هر سنی که هستید، حداکثر ۲ تا ۴ هفته بعد از لمس توده به پزشک مراجعه کنید. البته بهتر است بلافاصله پس از لمس توده به پزشک مراجعه شود. پزشک زمان مراجعه بعدی را تعیین می‌‌کند و زنان خود نباید درباره آن تصمیم بگیرند. عده‌ای از زنان خود را با اطرافیان و آشنایان مقایسه می‌‌کنند و به‌گمان اینکه توده پستانی آن‌ها هم ممکن است کیست باشد و برطرف ‌شود، به پزشک مراجعه نمی‌کنند در حالی که اگر توده‌ای سرطانی باشد حتی یک هفته یا یک ماه هم برای درمان ارزشمند است، مخصوصا اگر فرد جوان باشد.

۶. در زنانی که تاریخچه خانوادگی سرطان ندارند، توده‌ها سرطانی نیستند: این باور هم واقعیت مطلق ندارد. تنها ۵ تا ۱۰ درصد از سرطان‌های پستان، ارثی است و اکثر زنانی که دچار سرطان پستان می‌‌شوند هیچ عامل خطری ندارند. پس این جمله هم واقعیت ندارد که اگر خانمی در خانواده‌ای زندگی می‌کرد که تاریخچه سرطان در آن وجود نداشت، توده‌های پستانی هرگز سرطانی نخواهند شد.

۷. در زنانی که سابقه کیست دارند، توده‌های پستانی سرطانی نیستند: همیشه این ‌طور نیست. برخی زنان که سال‌های زیادی در پستان خود کیست داشته‌اند، نباید تصور کنند این کیست‌‌ها نگران‌کننده نخواهند شد، چرا که ممکن است کیست‌‌ها هم دچار تغییراتی شده، به توده‌های سرطانی تبدیل شوند. همه خانم‌‌ها باید توجه کنند، هر زمان که در پستان‌های خود توده‌ای جدید یافتند، فورا به پزشک مراجعه کنند تا نگرانی‌‌هایشان برطرف شود، چرا که ممکن است این توده از‌‌ همان کیست‌های قدیمی نباشد.

---