ارزیابی ترکیب بدن در ورزشکاران
برای اجرای یک برنامه ورزشی موفق، ترکیب بدنی مناسب شرط اساسی است. همچنین ترکیب بدنی شامل توده بدون چربی یا توده عضلانی بدن برای تعیین کردن انرژی مصرفی عامل مهمی است. توده بدون چربی بافت فعال متابولیکی بدن است، که بیشترین تفاوت در انرژی مصرفی در حال استراحت در بین افراد به دلیل تفاوت در این بافت است. در ورزشکاران با عضلات بزرگ‌تر به خاطر توده بدون چربی بیشتر بدنی، متابولیسم پایه تقریبا ۵/۰بیشتر از افراد غیر ورزشکار است.
با داشتن ترکیب بدنی ورزشکاران می‌توان مشخص کرد آیا ورزشکار چربی اضافی دارد یا اینکه باید برای اجرای ورزشی بهتر به توده بدون چربی خود بیافزاید.
توده بدون چربی را می‌توان با استفاده از روش‌های مرجع تعیین ترکیب بدن اندازه گیری کرد. این روش‌ها شامل وزن کردن در زیر آب، یا اسکن به وسیله اشعه Xو پلیتیموگرمی یا جا به جا شدن هوا است. به دلیل گرانی و غیر عملی بودن این روش‌های مرجع، برای برآورد ترکیب بدن از روش‌های با دقت کمتر اما عملیتر مثل تن سنجی چین پوستی و مقاومت بیوالکتریکی برای تعیین درصد چربی بدن استفاده می‌شود. بدین منظور یک فرد تعلیم دیده به وسیله کالیپر مقدار بافت چربی زیر پوست را با دقت اندازه گیری می‌کند.
روش مقاومت بیوالکتریکی برای تعیین توده بدون چربی انتها‌ها قابل استفاده است و مستلزم قراردادن الکترود در مچ و قوزک پا است. روش مقاومت بیو الکتریکی برای برآورد مقدار کل آب بدن است. توده بدون چربی بدن با استفاده از از مقدار کل آب بدن قابل محاسبه است. زیرا توده بدون چربی بدن اساسا» از آب تشکیل شده است در نتیجه با تعیین تفاوت بین وزن بدن و توده بدون چربی می‌توان توده چربی را تخمین زد.
علاوه بر روش‌های اندازه گیری چربی زیر پوستی، از اندازه گیری ابعاد بدن (آنتروپومتری) نیز برای پیش بینی ترکیب بدن استفاده شده است.
پانوشت:
متن از سرکار خانم محمدیان - کارشناس ارشد تغذیه
