شبی را تصور کنید که فرزند خردسال‌تان در اتاق کوچک خودش، آرام و راحت خوابیده است، اما صدای پشه‌ای مزاحم، خواب راحت او را برهم می‌زند.
البته علاوه بر صدای آزاردهنده، نیش پشه و آلودگی‌هایی که همراه دارد نیز دردسر بزرگ دیگری است که پدر و مادر را نگران می‌کند. برای همین پدر و مادر به فکر می‌افتند تا برای آرامش فرزندشان به او کمک کنند؛ در این شرایط اولین راه‌حلی که به ذهن آنها می‌رسد استفاده از اسپری‌ها یا قرص‌های حشره‌کش است غافل از این که مواد موجود در این اسپری‌ها و قرص‌ها می‌تواند سلامت کودک را در معرض مشکلاتی جدی قرار دهد.
دکتر لیدا عطارد، فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی درباره استفاده از حشره‌کش‌ها هشدار میدهد: ماده موثره موجود در قرص‌ها و اسپری‌های حشره‌کش، دارویی به نام پرمترین و تترامترین است که روی دستگاه عصبی حشرات تاثیر می‌گذارد و باعث بروز اختلال در پرواز و تنفس آنها میشود در نتیجه پس از استفاده از این مواد، حشره نمی‌تواند پرواز کند، اکسیژن به آن نمی‌رسد و از بین می‌رود.
می‌کشند، اما گاهی انسان‌ها را!
دکتر عطارد با اشاره به این نکته که این داروها بر سلامت انسان‌ها هم تاثیر می‌گذارند، توضیح میدهد: این داروها ممکن است توسط ریه‌های انسان جذب شود و در نتیجه تاثیرات نامطلوبی روی دستگاه عصبی افراد داشته باشد. این داروها به خصوص روی اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک انسان‌ها تاثیر می‌گذارد و می‌تواند مشکلاتی جدی برای آنها ایجاد کند.البته چنانچه این داروها به مقدار زیاد وارد بدن شود، موجب بروز صدماتی جدی میشود و سلامت فرد را به‌خطر خواهد انداخت.
دکتر عطارد در این‌باره یادآور میشود: دوز بالای این دارو، سبب بروز سردرد، حالت تهوع، ضعف عضلانی، بزاق فراوان، تنگی‌نفس و تشنج میشود. البته باید دقت داشته باشید دوز بالای این مواد احتمال ابتلا به سرطان ریه و کبد را نیز افزایش میدهد.
به گفته وی این داروها روی مخاط بینی هم تاثیر می‌گذارد و در نتیجه علائمی آلرژیک ایجاد خواهد کرد.
ساخت اتاق گاز با حشره‌کش‌ها؟!
البته با وجود تمام مشکلاتی که ممکن است در اثر استفاده از این داروها ایجاد شود، باز هم گاهی وجود آنها ضروری است. در نتیجه باید با دقت و توجه بیشتر از آنها استفاده کنیم تا تاثیرات نامطلوب آنها به حداقل برسد.
دکتر عطارد با ذکر این نکته که استفاده از این داروها در محیط‌های کوچک و فضاهای بسته مناسب نیست، خاطرنشان می‌کند: در محیط‌های بسته این مواد تجمع پیدا می‌کند و عوارض بیشتری ایجاد خواهد کرد درنتیجه توصیه میشود تنها در محیط‌هایی که هوا به خوبی جریان دارد از این داروها استفاده شود.
این فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی به گروه‌های خاص اشاره می‌کند که حشره‌کش‌ها برای آنها خطرناک‌تر است و می‌گوید: سالمندان، کودکان و افراد مبتلا به آسم و آلرژی باید تا حد امکان از این مواد دوری کنند. البته چنانچه در مکانی از این داروها استفاده شد نیز باید از تهویه مناسب هوای محیط مطمئن باشید.
وی همچنین توصیه می‌کند این مواد را حتماً دور از دسترس کودکان قرار دهید.
دکتر عطارد می‌افزاید: عوارض نادر دیگری هم برای داروهای حشره‌کش ذکر شده است. به عنوان مثال مواردی همچون داشتن عوارض مشابه هورمون‌ها و تاثیر گذاشتن روی دستگاه تناسلی، بروز نقایص خلقتی و مشکلات یادگیری بچه‌ها نیز در مورد داروهای حشره‌کش بیان شده که هنوز صددرصد به اثبات نرسیده است.
وی به بیمارانی که به آلرژی مبتلا هستند هشدار میدهد از قرار گرفتن در معرض این مواد خودداری کنند و در این‌باره می‌گوید: در صورتی که بیماران مبتلا به آلرژی در معرض این داروها قرار گیرند دچار تنگی‌نفس و خس‌خس سینه می‌شوند و از سرفه‌های شدید آزار خواهند دید. البته در این شرایط احتمال بروز حملات آسم نیز گزارش شده است.
ورود ممنوع مخصوص حشرات
اگر می‌خواهید در روزهای گرم تابستان، پنجره‌ها را باز بگذارید، حتماً از توری‌های مخصوص پنجره استفاده کنید و از سالم بودن آنها مطمئن شوید. همچنین زمانی که پشه یا مگسی وارد محیط زندگی شما میشود، سعی کنید او را از در یا پنجره بیرون بفرستید و تا جایی که ممکن است به جای استفاده از حشره‌کش‌های شیمیایی از حشره‌کش‌های معمول پلاستیکی استفاده کنید.
در ضمن سعی کنید با رعایت بهداشت در محیط خانه، مشکلات ناشی از تجمع حشرات را به حداقل برسانید و از ورود آنها به محل زندگی خود پیشگیری کنید.
